TÜRKİYE - İSVİÇRE SOSYAL GÜVENLİK ANLAŞMASI
SORU-1 : TÜRKİYE –İSVİÇRE SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNİN
VATANDAŞLARIMIZA SAĞLADIĞI OLANAKLAR NELERDİR? YANIT-1 :
Türk-İsviçre Sosyal Güvenlik Sözleşmesi genel olarak;
Vatandaşlarımızın,
- İsviçre vatandaşları gibi sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde
hak ve yükümlülük bakımından eşit işlem göreceklerini,
- Her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirileceğini,
- İSVİÇRE'DE kazandıkları haklardan Türkiye’ye dönmeleri halinde
de yararlanmaya devam edeceklerini öngören temel haklar
sağlamaktadır. Ayrıca, bu sözleşme ile;
a) Vatandaşlarımız ve aile bireylerinin;
* hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları, yaşlılık,
malüllük ve ölüm gibi sigorta kollarının gerektirdiği yardımlardan
yararlanmaları,
b) Vatandaşlarımızın
* eş ve çocukları için yapılan aile yardımları ile
* işsizlik sigortası yardımlarından yararlanmaları da sağlanmaktadır.
SORU-2 : İSVİÇRE'DE ÇALIŞAN SİGORTALILAR, ÖNCELİKLE NELERE
DİKKAT ETMELİDİRLER?
YANIT-2 :
- İSVİÇRE'DE çalışmalarınızla ilgili olarak SİGORTA KARTI, ÇALIŞMA
BELGESİ ve DİĞER TÜM BELGELERİ saklayınız.
- Sosyal güvenlik konusunda sorununuz olduğunda veya bilgi almak
istediğinizde;
* İSVİÇRE'DE bağlı bulunduğunuz Sosyal Sigorta Kurumuna,
* Bu broşürün arkasında adresleri yazılı olan İSVİÇRE'DEKİ ÇALIŞMA
ATAŞELİKLERİMİZE
veya
*ANKARA’DA Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Sigorta İşleri Genel
Müdürlüğü Yurtdışı İşçi Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’na
başvurunuz.
ÖNEMLİ UYARI:
YAZILI BAŞVURULARDA İSTEK VEYA SORULARINIZI AÇIKÇA YAZIP, VARSA
TÜRKİYE VE İSVİÇRE SİGORTA SİCİL NUMARALARINIZI MUTLAKA BELİRTİNİZ.
SORU-3 : İSVİÇRE'DE ÇALIŞAN SİGORTALILAR İLE YANLARINDA İKAMET
EDEN AİLE BİREYLERİNE HANGİ SAĞLIK YARDIMLARI YAPILMAKTADIR?
YANIT-3 : * MUAYENE VE TEDAVİ AMAÇLI OLANLAR
- Hastalıkların teşhisi
- Diş muayeneleri
- Kür tedavileri
- İlaç, sargı ve şifa verici maddeler
*DİĞER YARDIMLAR
- Gözlükler, ortopedik gereçler ve diğer yardımcı araçlar,
- Hastanın evde bakımı
- Ev işleri için yardım
- Hastanelerde yatarak tedavi
- Yol masrafları
- Analık halinde yapılacak yardımlar.
SORU-4 : İSVİÇRE'DE ÇALIŞMAKDA OLAN SİGORTALI İLE BERABERİNDE
İKAMET EDEN AİLE BİREYLERİNDEN KİMLER SAĞLIK YARDIMLARINDAN
YARARLANMAKTADIRLAR?
YANIT-4 : ÇALIŞAN VATANDAŞLARIMIZ (SİGORTALININ KENDİSİ)
- EŞİ
- ÇOCUKLARI
- Bir İsviçre Hastalık Kasasında sigortalı olan Türk işçilerinin
İSVİÇRE'DE oturan veya devamlı ikametgahı burada bulunan ve yardıma
müstehak eş ve çocukları da sigortalıdır. Yardıma hak kazanmak için
aile bireylerinin kendilerine ait ve belirli bir sınırı aşmayan bir
gelire sahip bulunmaları gerekmektedir.
- Çocuklar, 18 yaşını dolduruncaya kadar sigortalıdır.
Çalışmayanlar, en fazla 23 yaşına kadar sigortalıdırlar. Genel veya
mesleki eğitim yapan çocuklar, en fazla 27 yaşını dolduruncaya kadar
yardım talep edebilirler. Bedeni, ruhi veya akli sakatlıkları
nedeniyle geçimlerini sağlayamayacak durumda olan çocuklar için bir
yaş sınırı yoktur. Ancak, bu kişilerin özürlülüklerinin aile
sigortasından yararlanmakta iken mevcut olması şartı aranmaktadır.
- Sigortalı ile aynı çatı altında yaşayan ve geçimlerinin tamamı
veya büyük bir kısmı sigortalı tarafından karşılanan ve geliri
belirli bir sınır aşmayan diğer aile bireylerine de Hastalık Yardım
Sandıkları’nın tüzüklerine göre yardım yapılabilir.
(Üvey çocuklar, torunlar, bakım için alınan veya evlat edinilerek
bakılan çocuklar vb.)
- Geçimi sigortalı tarafından sağlanan anne, baba, üvey anne/baba,
kayınpeder/valide, büyük baba/anne.
SORU-5 : İSVİÇRE'DE ÇALIŞAN SİGORTALILAR İLE YANLARINDA OTURAN
AİLE BİREYLERİ, GEÇİCİ OLARAK (GEZME, TATİL vb.) TÜRKİYE’YE
GELDİKLERİNDE KENDİLERİNE NE ŞEKİLDE SAĞLIK YARDIMI VERİLMEKTEDİR?
YANIT-5 :
- İSVİÇRE'DE çalışan sigortalılar ve yanlarında sürekli olarak
oturan aile bireyleri, ülkemizde hastalık ve analık yardımlarından
ÜCRETSİZ olarak yararlanırlar.
- Yardımlar Türkiye’deki Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK)
hastanelerinde sağlanır.
ÖNEMLİ UYARI :
TÜRKİYE’DE SAĞLIK YARDIMLARINDAN YARARLANABİLMEK İÇİN TÜRKİYE’YE
GELMEDEN ÖNCE, MUTLAKA İsviçre HASTALIK KASASINA SAĞLIK YARDIMLARINA
HAK KAZANMA BELGESİ DÜZENLETİNİZ. BUNLAR İŞÇİ VE AİLE BİREYLERİ İÇİN
T/A 11 FORMÜLERİDİR.
SORU – 6 : İSVİÇRE'DEN TÜRKİYE’YE GEÇİCİ OLARAK GELEN
SİGORTALILAR VEYA AİLE BİREYLERİNİN HASTALANMALARI HALİNDE NE
YAPILMALIDIR?
YANIT – 6 :
- Önce İSVİÇRE'DEn alınan formülerle Türkiye’de oturulan yere en
yakın SSK Sağlık Kuruluşuna başvurulmalıdır.
- Bu şekilde yapılan başvurularda hiçbir ücret alınmaz.
- ANCAK, İŞÇİMİZ İSVİÇRE'DEN ALMASI GEREKEN BELGEYİ KAYBETMİŞ, HİÇ
ALMAMIŞ, İSVİÇRE'DE UNUTMUŞ VEYA BELGENİN YARARLANMA SÜRESİ GEÇMİŞ
İSE,
- Belge temini için (T/A 11) SSK Sigorta Müdürlüğüne başvuruda
bulunulur.
- Daha sonra kişi SSK hastanesine ÜCRETLİ olarak sevkedilir.
- Bu ücretin İSVİÇRE'DEn alınabilmesi için, işçimizin Türkiye’deki
SSK Sigorta Müdürlüğüne başvurması gerekmektedir. Bu ücretin İSVİÇRE
Sigorta Kurumundan talebini, ilgili belgeleri göndermek suretiyle
SSK Sigorta Müdürlüğü yapar veya belgeler İSVİÇRE'DE bağlı olunan
hastalık kasasına ibraz edilmek üzere sigortalıya verilir.
ÖNEMLİ UYARI :
- KENDİNİZ VEYA AİLE BİREYLERİNİZLE BİRLİKTE GELDİĞİNİZDE, SAĞLIK
YARDIMLARINA İHTİYAÇ DUYMANIZ HALİNDE, ÖNCELİKLE KURUM SAĞLIK
TESİSLERİNE MÜRACAAT ETMEK ZORUNDASINIZ. ZORUNLU OLARAK KURUMUMUZA
MÜRACAAT EDEMEMENİZ HALİNDE;KURUM DIŞINDA YAPILAN BİR TEDAVİDEN
KURUMUMUZU DERHAL HABERDAR ETMENİZ GEREKMEKTEDİR.
- TÜRKİYE’DEKİ SAĞLIK KURULUŞLARINA SİZ VEYA EŞ VE ÇOCUKLARINIZ
MUAYENE VE TEDAVİ İÇİN BAŞVURDUĞUNUZDA İLGİLİ GÖREVLİLERE İSVİÇRE
ADINA TEDAVİ GÖRDÜĞÜNÜZÜ MUTLAKA BİLDİRİNİZ.
SORU-7 : SİGORTALI VE BERABERİNDE AİLE BİREYLERİNİN SİGORTA
VAK’ASI MEYDANA GELDİKTEN SONRA (HASTALANDIKTAN SONRA) BAĞLI OLDUKLARI
HASTALIK SANDIĞININ İZNİYLE TÜRKİYE’YE GELMELERİ HALİNDE, SAĞLIK
YARDIMLARINDAN NE ŞEKİLDE YARARLANACAKLARDIR?
YANIT-7 : İSVİÇRE'DE çalışan sigortalıların veya yanlarında
ikamet eden aile bireylerinin İSVİÇRE'DE hastalanmaları halinde, gerek
istirahatlı oldukları süreyi gerekse tedavilerine devam olunmak üzere
bağlı oldukları İsviçre Hastalık Yardım Sandıkları’nın izni ile
ülkemize gönderilmeleri halinde, sağlık yardımlarından yararlanmaya
devam ederler.
ANCAK;
- İlgililerin Türkiye’ye gelirken İsviçre Hastalık Yardım
Sandığınca haklarında düzenlenmiş T/A 12 formülerini almaları
gerekir.
- T/A 12 formülerinin en önemli özelliği, Türkiye’de ikamet
adresinde kullanılabilir olmasıdır.
ÖNEMLİ UYARI :
- SİGORTALI, TÜRKİYE’YE GELİR GELMEZ İKAMETGAH ADRESİNİ BÖLGESİ
İÇİNE ALAN SSK SİGORTA MÜDÜRLÜĞÜNE VEYA ACİL BİR DURUMDA DAHA SONRA
YETKİLİ MÜDÜRLÜĞE BİLGİ VERİLMEK KOŞULUYLA, İKAMETGAHINA EN YAKIN
SSK SAĞLIK TESİSİNE BAŞVURMAK ZORUNDADIR.
AYRICA;
- İSVİÇRE'DE çalışan kadın sigortalı veya erkek sigortalının
sigortalı olmayan eşinin doğum yapmak üzere Türkiye’ye gelmesi
halinde de, sağlık tesislerinden yararlanabilmesi için yine İsviçre
Hastalık Kasasınca düzenlenmiş T/A 12 formülerini alması
gerekmektedir.
SORU-8 : İSVİÇRE'DE KAZA GEÇİRİP VEYA MESLEK HASTALIĞINA TUTULUP
BİR SÜRE TEDAVİ GÖRMEK ÜZERE TÜRKİYE’YE GÖNDERİLEN SİGORTALI, SAĞLIK
YARDIMINI ALABİLMESİ İÇİN NE YAPMALIDIR?
YANIT-8 :
- İSVİÇRE'DE kaza geçirip veya meslek hastalığına tutulup bir süre
tedavi görmek üzere Türkiye’ye gönderilecek olan sigortalıların,
ilgili sigorta müdürlüğümüze ibraz edilmek üzere İsviçre İş kazaları
ve Meslek Hastalıkları sigortası tarafından düzenlenmiş (T/A 23)
formülerini ibraz etmesi gerekmektedir.
- Bu belge ile sadece sigortalının kazadan dolayı veya meslek
hastalığı nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıkları tedavi edilebilir.
- Bu formüler sadece sigortalı için düzenlenir.
SORU-9 : İSVİÇRE'DE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN TÜRKİYE’DE OTURAN AİLE
BİREYLERİNDEN HANGİLERİ, SAĞLIK YARDIMLARINDAN YARARLANABİLİRLER?
YANIT-9 : Sigortalının ülkemizde ikamet
eden aile bireylerinin sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 106. ve 35. maddeleri
gereğince işlem yapılacak olup;
- 106. Madde gereğince;
a) Karısı çalışamayacak durumda malül
veya 60 yaşını doldurmuş kocası
b) 18 yaşını veya orta öğrenim yapıyorsa
20 yaşını, yükseköğrenim yapıyorsa 25 yaşını doldurmamış veya 18
yaşını doldurmuş olup da çalışamayacak durumda malül erkek çocukları
ile yaşları ne olursa olsun evli bulunmayan ve sosyal güvenlik
kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan veya bunlardan aylık yahut gelir
almayan kız çocukları,
c) Geçiminin sigortalı tarafından
sağlandığı belgelenen ana, babası.
- 35. Madde gereğince de; sigortalının eşi,
yine mevzuatımızda yazılı süreleri aşmamak kaydıyla sağlık
yardımlarından yararlanırlar.
SORU-10 : İSVİÇRE'DE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN,
TÜRKİYE’DEKİ AİLE BİREYLERİNİN SAĞLIK YARDIMLARINDAN ÜCRETSİZ
YARARLANMALARINI SAĞLAMAK İÇİN NE YAPILMALIDIR?
YANIT-10:
- Sigortalının Türkiye’de ikamet eden aile
bireylerine, bağlı oldukları İsviçre Hastalık Kasaları adına SSK
tarafından sağlık yardımları yapılması için ilgili İsviçre Hastalık
Kasasınca düzenlenmiş olan yardımların başlangıç tarihini ve
yardımlara hak kazanan aile bireylerini gösterir T/A 9 işaretli
formülerin sağlanması gerekmektedir.
- Bu belgeyi sağlamak için sigortalılar,
bağlı bulundukları İsviçre Hastalık Kasasına başvurarak Türkiye’de
oturan ve bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin sağlık
yardımlarından yararlanmalarını sağlamak amacı ile T/A 91 rehberini
talep ederek, rehberin son sayfasını doldurup İsviçre Hastalık
Kasasına vereceklerdir.
- İsviçre Hastalık Kasası, bu bildirimi
alınca T/A 9 formülerini düzenleyerek sigortalının aile bireylerinin
ikamet ettiği yerdeki SSK Sigorta Müdürlüğüne gönderecektir.
ÖNEMLİ UYARI :
T/A 91 Rehberini doldururken, aile
bireylerinizin Türkiye adreslerini açık ve net bir şekilde
veriniz (İL, İLÇE, MAHALLE VE SOKAK ADI İLE KAPI NUMARASI).
SORU-11 : TÜRKİYE’DE GEÇİCİ OLARAK BULUNAN SİGORTALININ VE
YANINDAKİ AİLE BİREYLERİNİN KURUM DIŞINDA YAPTIRDIKLARI MUAYENE VE
TEDAVİ MASRAFLARININ İsviçre HASTALIK SANDIKLARINCA ÖDENMESİ NE
ŞEKİLDE OLUR?
YANIT-11 : İSVİÇRE'DEn geçici olarak ülkemize gelen
sigortalılar ve yanında ikamet eden aile bireylerinin ülkemizde Kurum
dışı sağlık kuruluşlarında yaptırdıkları tedavilerine ait masraflar,
sigortalı tarafından İsviçre Hastalık Kasasına ibraz edildikten sora,
İsviçre Sandığı, yapılan bu masrafları ödeme kararı aldığı takdirde,
ödenecek miktarlar Kurumumuzdan öğrenilmek suretiyle ilgililere iade
edilir.
NOT : 1.1.2000 tarihinden sonra sigortalı ile sigortalının
eş ve çocuklarına sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin %
20'si, katkı payı olarak alınır. Ancak, bu miktar asgari ücretin 1,5
katını geçemez.
Kurumumuzdan sürekli işgöremezlik geliri, malüllük ve yaşlılık
aylığı almakta olanlar ile bunların geçindirmekle yükümlü bulundukları
eşleri ile Kurumumuzdan haksahibi olarak gelir ve aylık almakta olan
eşlere sağlanacak olan protez, araç ve gereç bedellerinin % 10'u katkı
payı olarak kendilerinden alınacaktır. Ancak bu miktar asgari ücret
tutarını geçemez.
Gelir veya aylık alanların çocukları ile yetim aylığı alan çocuklara
protez yardımı yapılır. Ancak, katkı payı alınmaz.
Ayrıca, gelir veya aylık sahibinin ana ve babasına protez yardımı
yapılmaz.
SORU-12 : İSVİÇRE MEVZUATINA GÖRE MALÜLLÜK AYLIĞI ALMA KOŞULLARI
NELERDİR?
YANIT-12 :
- Meslek malülü durumunda olunduğunun veya kazanma gücünün
yitirildiğinin hekim raporu ile belgelenmesi,
- En az 60 aylık sigortalılık (prim ödeme) süresinin bulunması,
- Malüllük durumunun meydana geldiği tarihten önceki son beş yıl
içinde, en az 36 ay mecburi sigorta primi ödenmiş olması gereklidir.
ÖNEMLİ UYARI :
İsviçre sosyal güvenlik mevzuatında yapılan ve 01.01.1984 tarihinde
yürürlüğe giren bir değişiklikle, mesleki işgöremezlik veya malüllük
aylığına hak kazandıran mevcut koşullara, "sigorta olayının ortaya
çıktığı tarihten önceki son 60 ay içinde 36 ay sigortaya tabi işlerde
çalışmış olmak" koşulu da eklenmiştir.
Bu düzenlemeye göre, işten ayrıldıkları tarihten itibaren 2 yıl
geçtikten sonra İsviçre Sigorta Kurumundan aylık tahsisi talebinde
bulunan vatandaşlarımızın bu talepleri, Yasanın öngördüğü anlamda
"malül" sayılsalar bile; "son 60 ay içinde 36 ay sigortalı çalışmış
olmak" koşulunu yerine getirmedikleri gerekçesiyle reddedilmektedir.
Diğer taraftan, vatandaşlarımıza İsviçre sosyal güvenlik mevzuatına
göre, işgücü kaybı yanında, İsviçre İş Piyasasının durumu da dikkate
alınarak tahsis edilen malüllük aylıkları, haksahibi vatandaşlarımızın
İSVİÇRE'DEn kesin olarak ayrılması halinde, sözkonusu mevzuat
uyarınca; iş piyasası durumunun büyük veya küçük oranda dikkate
alınmış olmasına göre, ya tümü ile kesilmekte ya da "meslekte
işgöremezlik" aylığına dönüştürülerek 1/3 eksiği ile ödenmektedir.
Vatandaşlarımızın yurda dönmeden önce Ataşeliklerimize müracaat
etmeleri yararlı olacaktır.
SORU-13 : TÜRK MEVZUATINA GÖRE (SOSYAL SİGORTALAR KURUMU
BAŞKANLIĞINDAN) MALÜLLÜK AYLIĞI ALMA KOŞULLARI NELERDİR?
YANIT-13 :
- Sağlık Kurulu Raporuna göre malül sayılmak,
- Toplam olarak en az 1800 gün veya en az 5 yıldan beri sigortalı
bulunup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak en az
180 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak,
- İşten ayrıldıktan sonra, yazılı olarak malüllük aylığı isteğinde
bulunmak gerekmektedir.
SORU-14 : İsviçre MEVZUATINA GÖRE YAŞLILIK AYLIĞI ALMA
KOŞULLARI NELERDİR?
YANIT-14 : İsviçre sosyal sigorta mevzuatına göre;
- 65 yaşını dolduran ve 60 ay hizmeti olan,
- 63 yaşını dolduran ve 35 yıl hizmeti olan,
- 60 yaşını dolduran, 35 yıl hizmeti olan, "yaşlılık aylığının
başlamasında, ağır özürlü olarak kabul edilen, "işgöremez "
sayılan ya da "mesleğini icra edemez" durumda olan ve
- 60 yaşını dolduran, 15 yıl hizmeti olan, son 10 yıl içinde 8 yıl
prim ödemiş ve son 1,5 yıl içinde 52 hafta "işsiz" kalmış olan
sigortalılar ile
- 60 yaşını dolduran, 15 yıl hizmeti olan ve 40 yaşını
doldurduktan sonra 10 yıIdan fazla sigorta primi ödemiş olan kadın
sigortalılar "yaşlılık aylığı" na hak kazanmaktadırlar.
SORU-15 : TÜRK MEVZUATINA GÖRE (SOSYAL SİGORTALAR KURUMU)
YAŞLILIK AYLIĞI ALMA KOŞULLARI NELERDİR?
YANIT-15 :
8.9.1999 tarihinde;yürürlükte bulunan hükümlere göre yaşlılık
aylığı bağlanmasına hak kazanmış olanlar ile sigortalılık süresi 18
yıl ve daha fazla olan kadınlar ve sigortalılık süresi 23 yıl ve daha
fazla olan erkekler;
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olmak ve en az 5000
gün veya,
- Kadın ise 50 erkek ise 55 yaşını doldurmuş olmak, 15 yıldan beri
sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün veya,
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber
kadın ise 20, erkek ise 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az
5000 gün,
Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödenmiş olmak şartı
ile yaşlılık sigortasından emekliliğe hak kazanırlar.
* 8.9.1999 tarihinde;
- Sigortalılık süresi 17 (dahil) yıldan fazla 18 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 41 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 22 (dahil) yıldan fazla 23 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 45 yaşını doldurmaları
ve en az 5000 gün,
- Sigortalılık süresi l6 (dahil) yıldan fazla 17 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 43 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 21 (dahil) yıldan fazla 22 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 46 yaşını doldurmaları
ve en az 5000 gün,
- Sigortalılık süresi 15 (dahil) yıldan fazla 16 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 45 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 20 (dahil) yıldan fazla 21 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 48 yaşını doldurmaları
ve en az 5000 gün,
- Sigortalılık süresi 14 (dahil) yıldan fazla 15 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 47 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 19 (dahil) yıldan fazla 20 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 50 yaşını doldurmaları
ve en az 5150 gün,
- Sigortalılık süresi 13 (dahil) yıldan fazla 14 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 48 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 18 (dahil) yıldan fazla 19 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 51 yaşını doldurmaları
ve en az 5300 gün,
- Sigortalılık süresi 12 (dahil) yıldan fazla 13 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 49 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 17 (dahil) yıldan fazla 18 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurmaları
ve en az 5450 gün,
- Sigortalılık süresi 11 (dahil) yıldan fazla 12 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 50 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 16 (dahil) yıldan fazla 17 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 53 yaşını doldurmaları
ve en az 5600 gün,
- Sigortalılık süresi 10 (dahil) yıldan fazla 11 yıldan az olan
kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 51 yaşını doldurmaları,
sigortalılık süresi 15 (dahil) yıldan fazla 16 yıldan az olan
erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 54 yaşını doldurmaları
ve en az 5750 gün,
- Sigortalılık süresi 10 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık
sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi
15 yıldan az erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 56 yaşını
doldurmaları ve en az 6000 gün
Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunmaları
şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler.
- 15 yıllık sigortalılık süresini, kadın ise 50, erkek ise 55
yaşını doldurmuş ve 3600 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.
- Bu şartları yerine getirememiş durumda olanlardan kadın ise 52,
erkek ise 56 yaşını doldurmuş olması, en az 15 yıllık sigortalılık
süresini tamamlaması ve en az 3600 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi ödemiş olmaları şartıyla yaşlılık aylığından
yararlanabilirler.
- 8.9.1999 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya
başlayanların yaşlılık aylığından yararlanabilmesi için;
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7000
gün veya,
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan
beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün,
Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmaları
şarttır.
SORU-16 : İsviçre MEVZUATINA GÖRE DUL YETİM AYLIĞI ALMA
KOŞULLARI NELERDİR?
YANIT-16 : Sigortalının ölüm tarihinde en az 60 aylık
sigortalılık süresi (prim ödeme süresi) varsa veya sigortalı; yaşlılık
ya da malüllük aylığı almakta iken yahut işkazası sonucu vefat etmiş
ise, geride kalan dul eş ve çocuklarına aylık bağlanır.
SORU-17 : TÜRK MEVZUATINA GÖRE (SOSYAL SİGORTALAR KURUMU
BAŞKANLIĞINDAN) DUL-YETİM AYLIĞI ALMA KOŞULLARI NELERDİR?
YANIT-17 :
- Malüllük veya yaşlılık aylığı almakta veya
- Bağlanmış bulunan malüllük ya da yaşlılık aylığı; sigortalı
olarak çalışmaya başlanılması nedeniyle kesilmiş olan yahut,
- Toplam olarak en az 1800 gün veya 5 yıldan beri sigortalı
bulunup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak en az
180 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda,
ölen sigortalının geride kalan hak sahiplerine
aylık bağlanır.
SORU-18 : TÜRKİYE’DE VEYA İSVİÇRE'DE GEÇEN SİGORTALILIK SÜRELERİ
YETERLİ İSE, AYRI AYRI TAM AYLIK BAĞLANABİLİR Mİ?
YANIT-18 : Türkiye ve İSVİÇRE'DE geçen sigortalılık süreleri;
malülük, yaşlılık veya ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yeterli
ise hizmet birleştirilmesi yapılmadan her iki ülke sigorta kurumunca
ayrı ayrı tam aylık bağlanabilir.
SORU-19 : TÜRKİYE’DE VEYA İSVİÇRE'DE GEÇEN SİGORTALILIK SÜRELERİ
YETERLİ DEĞİL İSE HİZMET BİRLEŞTİRİLMESİ YAPILARAK KISMİ AYLIK
BAĞLANABİLİR Mİ?
YANIT-19 : Her iki ülkede geçen sigortalılık süresiyle ayrı
ayrı aylık bağlanmasına hak kazanılamaz ise, her iki ülkede geçen
sigortalılık süreleri birleştirilerek aylığa hak kazanılması halinde,
birleşik hizmetler üzerinden aylık bağlayacak ülke mevzuatına göre
geçen sigortalılık süresi oranında kısmi aylık bağlanabilir.
SORU-20 : TÜRKİYE-İSVİÇRE SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNE GÖRE
HANGİ HİZMETLER BİRLEŞTİRİLEBİLİR?
YANIT-20 : İSVİÇRE'DE geçen hizmetlerle, Türkiye’de;
- Sosyal Sigortalar Kurumuna,
- T.C. Emekli Sandığına,
- Bağ-Kur’a,
- Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesindeki emekli
sandıklarına
Tabi olarak geçen hizmetler birleştirme kapsamındadır.
SORU-21 : AİLE YARDIMLARI (ÇOCUK PARALARI) KİMLER İÇİN ÖDENİR?
YANIT-21 : İSVİÇRE'DE çalışan Türk işçileri, İSVİÇRE'DE
yanlarında kalan çocukları ve Türkiye’de yaşayan çocukları için Aile
Yardımlarından yararlanırlar.
ÇOCUK PARASINDAN YARARLANABİLMEK İÇİN:
- İşçilerimiz "KG 51" kod nolu talepnameyi doldurarak İsviçre İş
ve İşçi Bulma Kurumuna vermelidirler.
- Çocuk parası ödenmesi hakkında "KG 51" kod nolu talepname, "KG
53-t" kod nolu Medeni Hal Belgesi ile kanıtlanmalıdır. Medeni Hal
Belgeleri, işçinin kayıtlı bulunduğu nüfus idaresindeki bilgilere
göre Sosyal Sigortalar Kurumu Sigorta Müdürlüklerince
düzenlenmektedir.
- MEDENİ HAL BELGELERİ düzenlenme tarihinden itibaren 1 yıl
geçerli olup, her yıl yenilenmelidir.
SORU-22 : ÇOCUK PARALARININ TÜRKİYE’YE TRANSFERİ MÜMKÜN MÜDÜR?
YANIT-22 : İSVİÇRE'DE çalışıp da Türkiye’de ikamet eden
çocuklarına bakmayan Türk işçilerinin, çocuk paraları kesilerek
doğrudan doğruya Türkiye’deki eşe ve çocukların geçimini sağlayan
diğer gerçek ya da tüzel kişilere transfer edilebilir. Çocuk
paralarının transferi, Kurumumuzun talebi ve aracılığı ile
gerçekleştirilmektedir.
SORU-23 : İSVİÇRE'DEN PRİM İADESİ NE ZAMAN TALEP EDİLEBİLİR?
YANIT-23 : İSVİÇRE’yı terk eden Türk vatandaşları, İSVİÇRE'DE
mecburi sigortalılıklarının sona erdiği tarih itibariyle, (hastalık
parası, işsizlik parası, işsizlik yardımı vb. ödemelerden
yararlananların ödemenin bitim tarihinden itibaren) iki yıllık bekleme
süresini doldurdukları takdirde prim iadesi talebinde bulunabilirler.
İkametgahlarını Türkiye’ye nakledenlerden, iki yıllık bekleme süresini
doldurmadan herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması
olanların, prim iadesi talebinde bulunabilmeleri için, çalışmalarının
bitim tarihinden itibaren iki yıllık bekleme süresini doldurmaları
gerekmektedir.
SORU-24 : PRİMLERİN İADE EDİLECEĞİ HAK SAHİPLERİ KİMLERDİR?
YANIT-24 :
- Dul eş,
- Dul eş yok ise yetimler,
- Dul erkek veya dul kadın; üvey baba veya üvey anne ise, üvey
baba veya üvey anne ile birlikte yetim çocuklar.
SORU-25 : DUL VE YETİMLERE PRİM İADESİ İÇİN BEKLEME SÜRESİ NE
KADARDIR?
YANIT-25 : Dul ve yetimler için bekleme süresi sözkonusu
değildir.
SORU-26 : YETİMLER NE ZAMANA KADAR PRİM İADESİ TALEBİNDE
BULUNABİLİRLER?
YANIT-26 :
- 18 yaşını dolduracakları tarihe kadar,
- Öğrenimlerine veya mesleki eğitime devam edenler ile bedensel ya
da ruhi özürlülük nedeniyle kendi geçimlerini sağlayamayacak durumda
olan yetimler; 27 yaşlarını dolduruncaya kadar.
SORU-27 : HANGİ PRİMLER İADE EDİLEMEZ?
YANIT-27 :
- Sigortalının bizzat katkıda bulunmaması nedeniyle prim iadesi
kapsamı dışında bırakılan primler,
- çocuk yetiştirme sürelerine ait primler,
- işveren hissesi,
- kazanç yerine geçerli olan (işsizlik parası, işsizlik yardımı
vb.) ödemeler için yatırılmış olan primler,
- herhangi bir emeklilik sigortası tarafından yapılmış bir yardım
varsa, bu yardımlardan önceki primler.
SORU-28 : PRİM İADESİ İÇİN NEREYE BAŞVURMAK GEREKİR?
YANIT-28 : İSVİÇRE’yı terk eden Türk vatandaşları; İsviçre
sigorta kartlarının asılları, nüfus cüzdanları ile birlikte bizzat
ikamet ettikleri yere en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu Sigorta İl
Müdürlüğüne İl Müdürlüğü olmayan yerlerde Sigorta Müdürlüklerine
başvurmalıdırlar.
ÖNEMLİ HATIRLATMA :
- TÜRKİYE’YE KESİN OLARAK DÖNEN VATANDAŞLARIMIZIN VE
MİRASÇILARININ, İsviçre SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATINDAN DOĞAN TALEP
HAKKLARI; TÜRK-İsviçre SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİNİN 47 (a)
MADDESİNDE ÖNGÖRÜLEN "YETKİ"YE DAYANILARAK İSVİÇRE'DEKİ
BİRİMLERİMİZCE (NÜRNBERG ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ATAŞELİĞİMİZCE)
İZLENMEKTE; İsviçre SİGORTA KURUMU İLE ÇÖZÜME BAĞLANAMAYAN
UYUŞMAZLIKLAR YARGI MERCİİNE İNTİKAL ETTİRİLMEKTE, SÖZKONUSU
VATANDAŞLARIMIZIN BU HAKLARI YARGI MERCİİ ÖNÜNDE DE SAVUNULMAKTADIR.
- PRİM İADE TUTARI İSTEĞİNİZ HALİNDE TARAFINIZA DÖVİZ OLARAK
ÖDENEBİLİR.
SORU-29 : YUTDIŞINDA GEÇEN HİZMETLERİN BORÇLANILMASINA OLANAK
SAĞLAYAN 3201 SAYILI KANUNUN AMACI NEDİR?
YANIT-29 : 22.5.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3201 sayılı
Kanun ile; vatandaşlarımızın yurtdışında geçen çalışma sürelerinin
sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
SORU-30 : 3201 SAYILI KANUNDAN KİMLER YARARLANABİLİR?
YANIT-30 : 18 yaşından sonra yurtdışında Türk vatandaşı olarak
çalışma süresine sahip olan kişiler; Kanundan yararlanabilirler.
Yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçmeyen süreler borçlandırılamaz.
SORU-31 : YURTDIŞINDA ÇALIŞILMAYAN SÜRELER BORÇLANILABİLİR Mİ?
YANIT-31 : Yurtdışında çalışma süreleri arasında veya sonunda
her birinde 1 yıla kadar olan işsizlik süreleri (çalışılmayan süreler)
ile ev kadını olarak geçen süreler de borçlanılabilir.
SORU-32 : YURTDIŞINDA GEÇEN HİZMETLERİN NE KADARI
BORÇLANILABİLİR?
YANIT-32 : Yurtdışı hizmetinin borçlanılması isteğe bağlı
olduğundan; vatandaşlarımız çalışma sürelerinin tamamını veya
istedikleri kadarını borçlanabilirler.
SORU-33 : BORÇLANILACAK HİZMETLERİN BELGELENMESİ ZORUNLU MUDUR?
YANIT-33 : Yurtdışı çalışmalarını borçlanmak isteyen
vatandaşlarımız, borçlanacakları süreleri belgelemek zorundadırlar.
SORU-34 : BORÇLANMAK İÇİN TÜRKİYE’YE KESİN DÖNÜŞ KOŞULU VAR
MIDIR?
YANIT-34 : Borçlanma hakkından yararlanabilmek için; işten
ayrılarak Türkiye’ye kesin dönüş yapmak şarttır. İSVİÇRE'DEn işsizlik
sigortasından veya ikamete dayalı olarak diğer sosyal yardımlardan
yararlanılan sürelerdeki Türkiye’ye geçici gelişler, kesin dönüş
olarak kabul edilmez.
SORU-35 : BORÇLANMA İÇİN BAŞVURU SÜRESİ VAR MIDIR?
YANIT-35 : Türkiye’ye kesin dönüş yapılan tarihten itibaren en
geç 2 yıl içinde borçlanmak için yazılı olarak istekte bulunulması
gerekmektedir.
SORU-36 : BORÇLANMA İÇİN NEREYE BAŞVURULMALIDIR?
YANIT-36 : Türkiye’ye kesin dönüş yapıp borçlanma için istekte
bulunacak vatandaşlarımızdan;
- Kesin dönüş tarihinden sonra herhangi bir sosyal güvenlik
kuruluşuna tabi çalışması olmayanlar, SOSYAL SİGORTALAR KURUMU ‘NA,
çalışması olanlar çalışmalarından dolayı tabi oldukları son sosyal
güvenlik kuruluşuna,
- Ev kadını olarak geçen süreler için, BAĞ-KUR’a
Yazılı olarak istekte bulunmaları gerekir.
SORU-37 : BORÇLANMA İÇİN ÖDENECEK DÖVİZ NE KADARDIR?
YANIT-37: Şu anda borçlanılacak her gün için 2 ABD Doları
alınmakta olup, söz konusu rakamın indirilmesi ve yükseltilmesi ile
döviz cinsine karar vermeye Bakanlar Kururlu yetkilidir. İSVİÇRE'DE
çalışmış vatandaşlarımız isterlerse, 2 ABD Doları karşılığı DM
ödeyebilirler.
SORU-38 : BORÇ NE KADAR ZAMANDA ÖDENMELİDİR?
YANIT-38 : Ödemek için bir süre bulunmamaktadır.
Vatandaşlarımız tahakkuk ettirilen borçlarını istedikleri zaman ödeye
bilirler. Ancak; borç ödenmedikçe borçlandırılan süreler
değerlendirilemeyeceği gibi ödenecek günlük döviz miktarının
değiştirilmesi halinde, ödenmeyen süreler için değiştirilen günlük
döviz miktarı geçerli olacaktır.
SORU-39 : İSVİÇRE'DE İKEN BORÇLANMA YAPILABİLİR Mİ?
YANIT-39 : Vatandaşlarımız, Türkiye’ye kesin dönüş yapmadan
yurtdışında geçen sürelerini 3201 sayılı Kanuna göre borçlanamazlar.
Ancak; daha önce 2147 sayılı Kanuna göre yurtdışından borçlanma yapmış
olan vatandaşlarımız isterlerse bakiye sürelerini yurtdışında iken de
3201 sayılı Kanuna göre borçlanabilirler.
SORU-40 : PRİM İADESİ YAPILAN SÜRELER BORÇLANILABİLİR Mİ?
YANIT-40 : İSVİÇRE'DE geçen sigortalılık sürelerine ait
primlerinin iadesi; borçlanma için engel değildir.
SORU-41 : TAM AYLIK ALANLAR BORÇLANABİLİR Mİ?
YANIT-41 : Türkiye’deki sosyal güvenlik kuruluşlarımızca; iç
mevzuata göre aylık bağlananlarla, sosyal güvenlik sözleşmesi
hükümleri uygulanarak tam aylık bağlananlar borçlanma yapamazlar.
SORU-42 : KISMİ AYLIK ALANLAR BORÇLANABİLİR Mİ?
YANIT-42 : Türkiye-İSVİÇRE Sosyal Güvenlik Sözleşmesi
uygulanarak, kısmi aylık bağlanan vatandaşlarımız da, kısmi
aylıklarını tam aylığa çıkarmak için borçlanma yapabilirler.
SORU-43: BORÇLANILAN SÜRELERE GÖRE AYLIK BAĞLAMA ŞARTLARI NEDİR?
YANIT-43 : 3201 sayılı Kanuna göre borçlandırılan sürelerin
dikkate alınarak aylık bağlanabilmesi için;
- Yurda kesin dönüş yapılmış olması,
- Tahakkuk ettirilen döviz borcunun tamamının ödenip, ödemeden
sonra aylık isteğinde bulunulması şarttır.
SORU-44: BORÇLANMA SÜRELERİ İLE BAĞLANAN AYLIK YURTDIŞINDA İKEN
KESİLİR Mİ?
YANIT-44 : 3201 sayılı Kanuna göre borçlanılan süreler de
dikkate alınarak bağlanan aylık daha sonra yurtdışına çıkma veya
yurtdışında bulunma sebebiyle kesilmez. Ancak; yurtdışında çalışmaya
başlanılması halinde kesilir.
BİLGİ ALMAK İÇİN BAŞVURULABİLECEK KURUM VE KURULUŞLARIN
ADRESLERİ
ADRES:
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı
Sigorta İşleri Genel Müdürlüğü
Y.İ.H. Daire Başkanlığı
06437 Sıhhiye-Ankara/TÜRKİYE
TELEFON: +312. 430 20 50 (40 hat) - +312. 430 20 90 (PBX)
FAX: +312. 435 32 14 (PBX)
ADRES: Bonn Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği
Ute Str.47
53179 Bonn
İSVİÇRE
TELEFON: +49.228. 344084
FAX: 347027
ADRES: Berlin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Bismarckstr. 46
10627 Berlin
İSVİÇRE
TELEFON: +49.30. 341 53 95
FAX: 3424204
ADRES: Frankfurt Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Zeppelinallee 17
60325 Frankfurt/Main
İSVİÇRE
TELEFON: +49.69. 778841
FAX: 778041
ADRES: Köln Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Luxemburger Str. 285
50354 Hürth/Köln
İSVİÇRE
TELEFON: +49.2233. 76732
FAX: 76732
ADRES: Mainz Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Ander Karsschanze 7
55131 Mainz
İSVİÇRE
TELEFON: +49.6131. 982600
FAX: 835119
ADRES: Hannover Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Andreae Str.
2/A 30159 Hannover
İSVİÇRE
TELEFON: +49.421.7686541
FAX: 3008104
ADRES: Hannover Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
(Bremen Bürosu)
Schlachte 37
28195 Bremen
İSVİÇRE
TELEFON: +49.421. 15735
FAX: |
ADRES:
Hamburg Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Tesdorpf Str.
18 20148 Hamburg
İSVİÇRE
TELEFON: +49.40. 44809366
FAX: 44809355
ADRES: Düsseldorf Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Graf-Adolf Str.80
40210 Düsseldorf
İSVİÇRE
TELEFON: +49.211. 359469
FAX: 4547822
ADRES: Karlsruhe Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Kriegs Str.216
76135 Karlsruhe
İSVİÇRE
TELEFON: +49.721. 857787
FAX: 84719
ADRES: Essen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Ruttenscheider Str.91
45130 Essen
İSVİÇRE
TELEFON: +49.201. 793340
FAX: 784779
ADRES: Nürnberg Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Am Plaerrer 4
90429 Nürberg
İSVİÇRE
TELEFON: +49.911. 260166
FAX: 260166
ADRES: Münster Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Lotharinger Str. 25-27
48147 Münster
İSVİÇRE
TELEFON: +49.251. 42492
FAX: 43327
ADRES: Stutgart Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Kerner Str.
19/B 70182 Stutgart
İSVİÇRE
TELEFON: +49.711. 2865270
FAX: 2865276
ADRES: Münih Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Göthestr 5/2
80336 München
İSVİÇRE
TELEFON: +49.89. 550028848
FAX: 55028849 |